« Pensavi que seriá tròp complicat »
Lexic :
Ausiguèri : j'entendis
Caliá : il fallait
Causas : choses
Ja : déjà
Jornalet : petit journal
Mena : sorte
Ostal : maison
Percors : parcours
Rasigas : racines
Regde : raide
Soscat : réfléchi
Via : voie
Jornalista de ràdio e de television, Emilia Castagné aguèt un percors transformat per l'occitan.
A l'origina, quin es vòstre ligam amb l'occitan ? Pendent longtemps foguèt una istòria de rendètz-vos mancats. Ausiguèri la lenga a l'ostal amb los grands, mas me l'an pas transmesa. Al collègi, comencèri l'opcion d'occitan mas lo professor tombèt malaut e foguèt pas remplaçat. Doncas, ai fait 3 oras d'òc en tot. Puèi, al licèu, auriái volgut ne far mas aviái ja doas autras opcions. E aprèp anèri a Bordèu per d'estudis dins lo torisme, en BTS. Es alai que l'enveja de tornar a l'occitan, a las rasigas, se faguèt mai granda. Me soi apercebuda que çò que m'interessava dins lo torisme èra lo patrimòni e totas las pichòtas causas que fan un país. E faguèri lo ligam entre la lenga e l'identitat locala. Soi de Lomanha, e aquel canton coma tot lo país Tolosan me mancava regde. Alara, aprèp lo BTS me virèri cap a d'estudis d'occitan, a l'universitat Joan Jaurès.
Pasmens, tot aquò mena pas encara al jornalisme. Cossí avètz trobat aquela via ? Ràdio País cercava qualqu'un per téner l'antena de Gèrs e ieu cercavi un emplec. Voliái obrar dins la promocion, la vivacitat de la lenga. Pus tard, es França 3 que me prepausèt de trabalhar pel jornalet d'informacion e lo magazine Viure al País. A la debuta, faguèri de setmanas de nuèits blancas ! Aviái jamai fait de video. Cò que m'agrada mai es de rescontrar mond de tota mena, qu'auriái pas jamai encontrat dins la vida vidanta. Per la ràdio, fau d'emissions de collectatges e a cada còp es la descobèrta d'un percors de vida.
Fin finala, es l'occitan que vos permetèt de venir jornalista ? Òc, sens l'occitan o auriái pas fait. I aviái soscat mai jova, al collègi e licèu, mas pensavi que seriá tròp complicat. Soi de familha païsana, me podiái pas pagar d'escòlas que còstan car e me disiái que me caliá èsser mens ambiciosa. A l'epòca, vesiái la lenga coma quicòm de fòrça intim, per ieu e per far plaser al grand. Levat professor, pensavi pas que d'autres mestièrs se podián far en òc.
Version française sur toulouse.fr