« Ai trapat aquí mantunas explicacions »

Per Mathys Marie, musician trad, un instrument capvirèt sa vida e lo cabussèt dins la cultura occitana.

Lexic :

Acapçats
aménagés
Bodega
cornemuse de la montagne noire.
Bonda
bourdon de la bodega
Bufar
souffler
Cabra
chèvre
Cabussèt
plongea
Capvirar
chavirer
Còs
corps
Graile
sorte de hautbois
Mantuna
plusieurs
Piòts
imbéciles

Es vertat qu’avètz aprés l’occitan en musica ? Comencèri per far de musica « classica » al conservatòri de Pàmias ont apreniái a jogar d’acordeon cromatic ; quitament èri inscrich dins una classa amb d’oraris acapçats. E un jorn, per un cors de musica tradicionala, venguèt un bodegaire. La bodega me pivelèt sulcòp : es un instrument que parla solet, ja per son aspècte visual amb tot lo còs de la cabra. E puèi lo son, entre la bonda e lo graile. Aviái 11 ans e èri pas brica dins lo mitan occitanista, m’i interessèri solet. Ai volgut far la demarcha completa que per cantar cal aprene la lenga, per respectar l’accent e parlar pas un occitan de París. Atal, comencèri tanben a escotar collectatges.

De qué vos agradèt tant dins la cultura occitana per i cabussar atal ? Ai trapat aquí d’explicacions a mantunas causas, dins la societat e dins la musica. Ja per comprene la tradicion actuala, te cal plan estudiar çò que i aviá abans. Tanben, lo mitan occitanista es un microcòsme amb de mond brave, e de piòts tanben, mas ont i a la volontat de far causas amassa. Tròbi que sèm un pauc mai protegits aquí dedins que dins lo demai de la societat.

Ara, sètz vos qu’ensenhatz la musica ? Soi professor de bodega al conservatòri de Carcassona. Es amusant perqu’es una expression del sègle passat aquò, « professor de bodega », per dire de qualqu’un que far pas que bufar, que trabalha gaire. Es un professor de vent. Ensenhi tanben l’autbòi al COMDT de Tolosa.

E amb vòstres grops fasètz pas que de trad ? Òc, jògui en fanfara o en formacion de balèti per far dansar lo mond. Fau tanben, en duo, un espectacle de conte e musica que prepausam sovent dins las escòlas, pas sonqu’aquelas ont s’apren l’occitan. Es un biais de portar la lenga a un public novèl.

 

Pour accéder à la version française, flashez ce QR Code